Antik çağda Söke ovasında bir kent vardı.
Milet (Miletos)
Özgür düşüncenin başladığı yerdi.
Felsefenin temelleri burada atılmıştı.
Pozitif bilimler bu kentte yeşermişti.
Büyü ve din tek egemen güç değildi.
Kahinlerle ve tanrılarla yönetilen Antik Yunan'da Anaksagoras, "ay ve gu?neş birer tanrı değil,taş kütleler" dediği için ölüme mahkum edilirken, Milet'te düşünürler din ve tanrı karşıtı fikirlerini cesaretle dile getirebiliyorlardı.
Thales, Anaksimandros, Anaksimenes gibi bilginler, doğa olaylarını gözlemliyor, deprem, fırtına ve sel gibi afetlerin tanrılarla ilgisi olamadığını söylüyordu.
Kendilerine filozof değil fusyologos diyorlardı.
Doğa bilimcisi demekti.
Bugünün fizikçisi.
Bu nedenle Milet'te tanrı olmak bir ayrıcalık değildi.
Halk agoralarda dilediği gibi tartışıyor, gerek dini, gerek tanrıları, gerekse kent yönetimini ağır şekilde eleştirebiliyordu.
Baş tanrı Zeus baktı ki, tanrıların pabucu dama atılacak, agorada yoksul bir Miletli ile tartışmaya başladı.
Olacak iş miydi bu?
Bir ölümlü, bir tanrı ile, hem de baştanrı ile tartışsın.
Ama orası Milet'ti.
Bütün halk da tartışmayı izliyordu.
Baştanrı Zeus kendi dediğinin doğru kabul edilmesinde ısrarcıydı.
Ama yoksul Miletli bunu asla kabul etmiyordu.
Çetin ceviz çıkmıştı.
Tartışma uzadıkça Zeus sinirlenmeye başladı, sonunda dayanamayıp bağırdı.
“Sen benim kim olduğumu biliyor musun?”
Yoksul Miletli hiç umursamadan cevabı verdi.
“Bilmiyorum, bilmek de istemiyorum.Ayrıca bilsem ne olacak, ne değişecek?”
Zeus daha da öfkelendi.
"Ben tanrıların babası baştanrı Zeus'um."
Yoksul Miletli hiç oralı bile olmadı.
"Ne yapayım Zeus'san. Ben de Miletli sıradan bir vatandaşım."
Zeus şaşırmıştı.
Karşısındaki adam ne korkuyor, ne de geri adım atıyordu.
Tartışma sürdükçe de Zeus zor durumda kalıyordu.
Sinir tepesine çıkmıştı.
Hiddetlendi.
"Sözlerine dikkat et, yoksa seni yıldırımımla yakar kül ederim."
Yoksul Miletli'nin beklediği de buydu.
"Ey tanrıların tanrısı Zeus. Sen bu öfkenle haksızlığını çok güzel kanıtlamış oldun. Sözle kabul ettiremedigin düşünceni yıldırımlarınla mı kabul ettireceksin? Hiç uğraşma nafile."
*. *. *
Mitolojik bir hikayedir bu.
Ancak günümüzde de geçerlidir.
Televizyonlarda, açık oturumlarda, mitinglerde, meydanlarda, sokaklarda bağıranlara bir bakın.
Haksız oldukları için bağırıyorlar.
Sağa sola çatıyorlar ve asla susmuyorlar.
Oysa onları susturmak için o yoksul Miletli kadar cesur ve kararlı olmak yeterli.
Sayfa başına git