Yıl 1915'di..
İngiliz Emperyalizmi gözünü Anadolu topraklarına dikmişti..
Sömürgelerindeki insanları Gelibolu'ya taşıyorlardı..
Avrupa kökenli beyaz Yeni Zelandalılar'ın (Anzaklar) yanısıra, Maori yerlilerinden oluşan bir batarya da Çanakkale'ye getirilmişti..
Maoriler Yeni Zelanda'nın yerli halkı..
Beyazların "Yamyam", "Barbar" dediği insanlar..
Hani figürleri nedeniyle ülkemizde çok beğenilmeyen "Haka dansı"nı yapanlar..
Özgürlüklerine çok düşkünler..
Savaşçılıkları ile ünlüler.
Beyaz tenli olmamaları nedeniyle Gelibolu'da Yeni Zelanda garnizonundan ayrı tutuluyorlardı..
Bu onlar için onur kırıcıydı..
Savaşmak istemediler..
Kurşuna dizilmeyi bile göze aldılar..
Ya hep beraber, ya hiç dediler..
Sonunda İngiliz Krallığı pes etti..
Maoriler'den oluşan batarya İngiliz Kraliyet Donanması'na dahil edildi..
Donanmada bir İngiliz, bir Anzak neyse, bir Maori de oydu..
Direniş sonuca ulaşmıştı..
Eşitlik sağlanmıştı..
*. *. *
Maoriler bugün Yeni Zelanda nüfusunun yüzde 11'ini oluşturuyor..
Sayıları 350 bin kadar..
Azınlıklar ama çok güçlüler..
Çünkü ortak amaç konusunda hemen birleşiyorlar..
Birlerinden güç alıyorlar..
Asla birbirlerinden kopmuyorlar.
Asla geri adım atmıyorlar..
Bir dini kitapları ve peygamberleri yok..
Şamanistler..
Ve doğa onlar için çok önemli..
Onlara göre Doğa'da varolan herşeyin bir ruhu var..
Whanganui Nehri'nin de..
Maoriler yıllardır bu nehrin "canlı bir varlık" olarak tasdik edilmesini istiyordu..
Onlara göre Whanganui nehrinin iyiliğinin insanların iyiliğiyle doğrudan ilgisi vardı.
Bu nehrin mutlaka kimliğinin tanınması gerekiyordu..
Birleştiler..
Yıllarca mücadele verdiler..
Sonunda dün Yeni Zelanda parlamentosu Whanganui nehrini 'canlı varlık’ olarak tanıdı..
Nehrin hakları Maori kabilesinden ve kraliyetten birer kişi tarafından mahkemelerde temsil edilecek.
Yeni Zelanda bütçesinden Nehir için 80 milyon dolar tazminat ve nehrin temizlenmesi için de 30 milyon dolar fon ayrılacak..
Bu dünya tarihinde doğal bir kaynağa hukuki şahsiyet kazandıran ilk olay oldu..
*. *. *
Türkiye'nin önünde bir referandum var..
"Hayır" diyecek muhalefet hiç de az değil..
En azından"Evetciler" kadarlar..
Ama parça parçalar..
Bir türlü ortak hedefte birleşemiyorlar..
Bir Maori atasözü şöyle der..
"Tek başıma bir damlayım..
Hep beraber bir okyanus."
Türkü, Kürdü, Ermenisi, Ulusalcısı, Sosyalisti, liberali, demokratı hep beraber okyanus gibi çağlayacak günleri görmek dileğiyle..
"Hayır"lı Cumalar..
(Sedat Kaya, Datça)
17 Mart 2017
